PHP101 - ไวยากรณ์พื้นฐานของ PHP

ใน Module นี้ เราจะมาทำความเข้าใจเกี่ยวกับไวยากรณ์พื้นฐานของภาษา PHP ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญในการเขียนโค้ด PHP ที่ถูกต้อง

โครงสร้างพื้นฐานของไฟล์ PHP

โค้ด PHP จะเริ่มต้นและสิ้นสุดด้วยแท็กพิเศษ <?php และ ?> โค้ด PHP ทั้งหมดที่คุณเขียนจะต้องอยู่ภายในแท็กเหล่านี้

PHP

<?php

  // นี่คือโค้ด PHP ของคุณ

?>

การเขียน Comment ใน PHP

Comment คือส่วนของโค้ดที่ถูกละเว้นการประมวลผล ใช้สำหรับอธิบายโค้ดของคุณให้ผู้อื่นหรือตัวคุณเองเข้าใจได้ง่ายขึ้น PHP รองรับ Comment หลายรูปแบบ:

//: Comment บรรทัดเดียว
#: Comment บรรทัดเดียว (อีกรูปแบบ)
/* ... */: Comment หลายบรรทัด

PHP

<?php

  // นี่คือ comment บรรทัดเดียว
  # นี่ก็เป็น comment บรรทัดเดียวเช่นกัน

  /*
  นี่คือ
  comment
  หลายบรรทัด
  */

  echo "Hello"; // แสดงผลคำว่า Hello

?>

ตัวแปร (Variables)

ตัวแปรใช้สำหรับเก็บข้อมูลในโปรแกรม PHP

การประกาศตัวแปร

ใน PHP ตัวแปรจะเริ่มต้นด้วยเครื่องหมายดอลลาร์ ($) ตามด้วยชื่อตัวแปร

PHP

<?php

  $name;
  $age;
  $isLoggedIn;

?>

การกำหนดค่าให้กับตัวแปร

ใช้เครื่องหมายเท่ากับ (=) เพื่อกำหนดค่าให้กับตัวแปร

PHP

<?php

  $name = "John Doe";
  $age = 30;
  $isLoggedIn = true;

?>

กฎการตั้งชื่อตัวแปร

ต้องเริ่มต้นด้วยเครื่องหมายดอลลาร์ ($)
ตามด้วยตัวอักษรหรือเครื่องหมายขีดล่าง (_)
ชื่อตัวแปรสามารถมีตัวอักษร ตัวเลข และเครื่องหมายขีดล่าง (_) ได้
ตัวอักษรพิมพ์เล็กและพิมพ์ใหญ่ถือเป็นคนละตัว (Case-sensitive) เช่น $name กับ $Name เป็นตัวแปรที่แตกต่างกัน

ชนิดข้อมูล (Data Types)

PHP รองรับชนิดข้อมูลพื้นฐานหลายประเภท:

Integer: จำนวนเต็ม (เช่น 10, -5, 0)
Float: จำนวนทศนิยม (เช่น 3.14, -2.5)
String: ข้อความที่อยู่ในเครื่องหมายคำพูด (‘single quotes’ หรือ “double quotes”)
Boolean: ค่าความจริง มีสองค่าคือ true (จริง) และ false (เท็จ)
Array: ชุดของข้อมูลหลายค่า (เราจะเรียนรู้เพิ่มเติมใน Module 5)
Object: อินสแตนซ์ของคลาส (เราจะเรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับ Object-Oriented Programming ใน Module 11)
NULL: ค่าพิเศษที่แสดงถึงการไม่มีค่า
Resource: ตัวอ้างอิงไปยังทรัพยากรภายนอก เช่น การเชื่อมต่อฐานข้อมูล หรือไฟล์ (แนะนำเบื้องต้น)

PHP

<?php

  $count = 10; // Integer
  $price = 99.99; // Float
  $message = "Hello, PHP!"; // String
  $isValid = true; // Boolean
  $items = array("apple", "banana"); // Array (เบื้องต้น)
  $user = new stdClass(); // Object (เบื้องต้น)
  $emptyValue = null; // NULL
  // $file = fopen("file.txt", "r"); // Resource (ตัวอย่าง)

?>

ค่าคงที่ (Constants)

ค่าคงที่คือตัวระบุที่เก็บค่าที่ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้หลังจากถูกกำหนดแล้ว

การประกาศค่าคงที่

ใช้ฟังก์ชัน define() ในการประกาศค่าคงที่

PHP

<?php

  define("PI", 3.14159);
  define("APP_NAME", "My Awesome App");

?>

การใช้งานค่าคงที่

เรียกใช้งานค่าคงที่โดยใช้ชื่อของมันโดยไม่ต้องมีเครื่องหมายดอลลาร์ ($)

PHP

<?php

  echo PI;
  echo "ชื่อแอปพลิเคชันคือ " . APP_NAME;

?>

ตัวดำเนินการ (Operators)

ตัวดำเนินการใช้ในการกระทำการต่างๆ กับตัวแปรและค่าต่างๆ

Arithmetic Operators

ตัวดำเนินการ	คำอธิบาย	ตัวอย่าง
+	การบวก	`$a + $b`
–	การลบ	`$a - $b`
*	การคูณ	`$a * $b`
/	การหาร	`$a / $b`
%	Modulo (เศษจากการหาร)	`$a % $b`

Assignment Operators

ตัวดำเนินการ	คำอธิบาย	เทียบเท่า
=	กำหนดค่า	`$a = $b`
+=	บวกแล้วกำหนดค่า	`$a = $a + $b`
-=	ลบแล้วกำหนดค่า	`$a = $a - $b`
*=	คูณแล้วกำหนดค่า	`$a = $a * $b`
/=	หารแล้วกำหนดค่า	`$a = $a / $b`
%=	Modulo แล้วกำหนดค่า	`$a = $a % $b`
.=	เชื่อมต่อ String แล้วกำหนดค่า	`$a = $a . $b`

Comparison Operators

ตัวดำเนินการ	คำอธิบาย	ตัวอย่าง
==	เท่ากัน (ตรวจสอบเฉพาะค่า)	`$a == $b`
===	เหมือนกันทุกประการ (ตรวจสอบทั้งค่าและชนิดข้อมูล)	`$a === $b`
!=	ไม่เท่ากัน	`$a != $b`
!==	ไม่เหมือนกันทุกประการ	`$a !== $b`
>	มากกว่า	`$a > $b`
<	น้อยกว่า	`$a < $b`
>=	มากกว่าหรือเท่ากับ	`$a >= $b`
<=	น้อยกว่าหรือเท่ากับ	`$a <= $b`

Logical Operators

ตัวดำเนินการ	คำอธิบาย	ตัวอย่าง
&& หรือ `and`	และ (ทั้งสองเงื่อนไขต้องเป็นจริง)	`$a && $b` หรือ `$a and $b`
\|\| หรือ `or`	หรือ (เงื่อนไขใดเงื่อนไขหนึ่งเป็นจริง)	`$a \|\| $b` หรือ `$a or $b`
! หรือ `not`	นิเสธ (เปลี่ยนค่าจริงเป็นเท็จ และเท็จเป็นจริง)	`!$a` หรือ `not $a`

String Operators

ตัวดำเนินการ	คำอธิบาย	ตัวอย่าง
.	Concatenation (เชื่อมต่อ String)	`$a . $b`
.=	Concatenation assignment (เชื่อมต่อ String แล้วกำหนดค่า)	`$a .= $b` (เทียบเท่า `$a = $a . $b`)

การแสดงผลข้อมูล (Output)

PHP มีคำสั่งหลายอย่างที่ใช้ในการแสดงผลข้อมูลไปยังเบราว์เซอร์:

echo: แสดงผล String, ตัวแปร, หรือ HTML
print: ทำงานคล้ายกับ echo แต่คืนค่า 1 เสมอ
var_dump(): แสดงข้อมูลเกี่ยวกับตัวแปรอย่างละเอียด รวมถึงชนิดข้อมูลและความยาว

PHP

<?php

  $message = "Hello, world!";
  $number = 123;
  $data = array("apple", "banana", "cherry");

  echo $message;
  echo "<br>"; // แสดงผลขึ้นบรรทัดใหม่ (HTML)
  print $number;
  echo "<br>";
  var_dump($data);

?>

กิจกรรมท้ายบทเรียน

เขียนโปรแกรม PHP ที่ใช้ตัวแปรและกำหนดค่าให้กับตัวแปรประเภทต่างๆ
ทดลองใช้ตัวดำเนินการ Arithmetic, Assignment, และ String และสังเกตผลลัพธ์
เขียนโปรแกรมที่เปรียบเทียบค่าของตัวแปรโดยใช้ Comparison Operators และแสดงผลลัพธ์
ใช้ Logical Operators เพื่อรวมเงื่อนไขหลายๆ อย่างเข้าด้วยกัน
ฝึกการแสดงผลข้อมูลด้วยคำสั่ง echo, print, และ var_dump() เพื่อดูชนิดและค่าของตัวแปร

ใน บทถัดไป เราจะมาเรียนรู้เกี่ยวกับโครงสร้างควบคุม (Control Structures) ซึ่งจะช่วยให้โปรแกรมของคุณสามารถตัดสินใจและทำงานซ้ำๆ ได้ครับ!

ความคิดเห็น

PHP101 – ไวยากรณ์พื้นฐานของ PHP